آب و هوای ترکیه

ترکیه کشوری در همسایگی ایران است و همین همسایگی باعث شده تا یکی از محبوب‌ترین مقاصدی باشد که ایرانیان برای سفر‌های فصلی و حتی زندگی سراغ آن می‌روند. این کشور در مجاورت تنگه بسفر قرار گرفته است و آب‌وهوای آن تحت تأثیر همین مجاورت، بسیار متفاوت از آب‌وهوای ایران است.اگر برنامه سفر به این کشور را دارید یا دنبال کامل‌کردن تحقیقات و بررسی‌های خود از شرایط زندگی در ترکیه هستید، دانستن آب و هوای ترکیه می‌تواند تصمیم‌گیری در این زمینه را برای شما ساده‌تر کند.چه حرف از سفر به ترکیه باشد و چه حرف از زندگی در آن، لازم است درباره شرایط جغرافیایی و محیطی آن اطلاعات کافی و لازم را داشته باشید. اگر دنبال مرجعی مفصل و جامع درباره این موضوع هستید، راه را درست آمده‌اید! در مطلب حاضر، با شما مفصل درباره شرایط آب و هوای ترکیه صحبت کرده‌ایم. همراه ما باشید.

آب و هوای ترکیه در یک نگاه

کشور ترکیه با دریاها و کوه‌ها احاطه شده است. بنابراین، آب‌وهوای مناطق مختلف آن با توجه به نزدیکی به کوه و دریا کاملا متفاوت است. همین مسئله هم باعث شده که ترکیه در تمام فصول سال گردشگران و مسافران زیادی را به خود ببیند.با توجه به این‌که کشور ترکیه شامل خرداقلیم‌های متعددی است، به‌دلیل تفاوت ارتفاع دامنه‌ها، دشت‌ها و سواحل، نواحی مختلف آن شرایط آب‌وهوایی کاملا متفاوتی دارند. ترکیه مثل ایران کشوری ۴ فصل نیست، اما بسته به موقعیت جغرافیایی، تغییرات آب‌وهوایی آن کاملا محسوس است.به‌طور کلی، نواحی ساحلی ترکیه عموما آب‌وهوای معتدلی دارند و سواحل سیاه (شمال ترکیه) نسبت به ساحل دریای مدیترانه (جنوب و جنوب غربی ترکیه) سردتر هستند. اما در بخش‌های داخلی آن، آب‌وهوایی قاره‌ای مشاهده می‌شود؛ یعنی زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم و خشک. در ادامه به تفکیک فصل‌ها، درباره آب‌وهوای ترکیه بیشتر صحبت خواهیم کرد.

آب و هوای ترکیه در فصول مختلف سال

مناطق مختلف داخلی ترکیه

ترکیه به ۶ منطقه مختلف مرمره، ساحل دریای سیاه (Blacksea)، آناتولی شرقی، آناتولی مرکزی، مدیترانه و اژه تقسیم شده است که هر منطقه از آن آب‌وهوای متفاوتی دارد. در درجه اول آب‌وهوای این مناطق از کوه‌ها، دریاها و اقیانوس‌هایی که در نزدیکی آنها قرار گرفته‌اند، تأثیر می‌گیرد.به‌طور‌کلی، سواحل مرمره، اژه و مدیترانه دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای معمولی با تابستان‌های گرم و زمستان‌های معتدل و مرطوب هستند.شرق کشور تحت تأثیر کوهستان‌های اطراف، آب‌وهوای کوهستانی، تابستان‌های گرم و زمستان‌‌های بسیار سرد و برفی دارد.همچنین ترکیه مرکزی که در فلات داخلی این کشور قرار گرفته است، بارندگی کم و زمستان‌های سردی دارد.

شمال غربی ترکیه

منطقه مرمره در شمال غربی ترکیه میزبان استانبول، بزرگ‌ترین شهر و پایتخت فرهنگی این کشور است. استانبول در مجاورت دریای مرمره واقع شده است و این دریا که داخل کشور ترکیه قرار گرفته، بخش‌های آسیایی ترکیه را از بخش‌های اروپایی آن جدا می‌کند. همچنین مرمره راه اتصالی بین دریای سیاه و دریای اژه است.در اصل این منطقه از طریق دریای مرمره و تنگه بسفر (که به تنگه استانبول هم معروف است) از وسط تقسیم شده و به‌خاطر مجاورت با سواحل، دارای آب‌وهوای معتدل قاره‌ای است. تابستان‌‌های شرجی و زمستان‌‌های پرباران در استانبول دور از انتظار نیست.استانبول شهری نسبتاً بادی است. دلیل این اتفاق هم قرارگیری آن در مسیر ۲ باد غالب پویراز (Poyraz) و ایودوس (Iodos) است که هر ۲ آنها از جنوب می‌وزند. پویراز هوای سرد و بارانی را با خود به این شهر می‌آورد و ایودوس بادی گرم است.

آب‌و‌هوای ترکیه در منطقه مرمره

زمستان در منطقه مرمره بسیار متفاوت است. اگر از شمال به جنوب حرکت کنید، عمدتاً به‌خاطر وجود کوه‌های اولوداغ (Uludag) که در پشت شهر بورسا قرار دارد، با آب‌وهوای متفاوتی روبه‌رو خواهید شد.یکی از معروف‌ترین پیست‌های اسکی ترکیه در شهر بورسا واقع شده و مرکز ورزش‌های زمستانی است. گاهی اوقات آب‌وهوای این منطقه در زمستان سردتر و سخت‌تر از سایر مناطق با آب‌وهوای مشابه است.به‌طورکلی هرچه از مرکز به سمت شرق ترکیه جلو بروید، آب و هوای ترکیه سردتر خواهد شد، اما بارش برف در سراسر منطقه کم است.

پاییز طولانی‌ترین فصل در این منطقه است و تا چند ماه مه صبحگاهی زیبایی مهمان ساکنین این مناطق خواهد بود. بهار نسبتاً کوتاه‌تر است، چون در ماه مارس (اسفند) و قبل از رسیدن ماه آوریل (فروردین)، آب‌وهوا همچنان زمستانی، خنک و بارانی خواهد بود.این منطقه در معرض تغییرات فصلی مشخصی قرار دارد و محبوب‌ترین منطقه‌ای است که گردشگران برای گذران تعطیلات و سفر خود به آن می‌آیند. خط ساحلی طولانی، طلایی و گرمای تابستانی در دریای سیاه، مهم‌ترین جاذبه‌‌ای است که گردشگران را جذب می‌کند.

سامسون در منطقه مرمره

سامسون بزرگ‌ترین شهر و مرکز استانی با همین نام است که در منطقه مرمره قرار گرفته است. این منطقه بین ۲ دلتای رودخانه‌ای قرار دارد که تا دریای سیاه امتداد پیدا کرده‌اند. سامسون همانند کل منطقه، بارندگی‌های زیادی را در طول سال تجربه می‌کند.این منطقه عموماً در بیشتر مواقع مرطوب و ابری است. به دلیل بارندگی در طول سال، منطقه سامسون طبیعتی غنی، سبز و پربار دارد. این طبیعت سبز بهترین تغذیه برای دام‌های این مناطق است و باعث شده تا بهترین شیر، ‌ خامه و فرآورده‌های لبنی را به نام سامسون بشناسند.سامسون منطقه‌ای‌ست که رطوبت آن عموما بالاست. بنابراین اگر راهی این مناطق هستید، قبل از شروع سفرتان حتماً شرایط آب و هوای ترکیه در این بخش‌ها را بررسی کنید و وسایل سفر خود را متناسب با این آب‌وهوا همراه‌تان بیاورید.

نواحی شرقی ترکیه

اگر به سمت نواحی شرقی ترکیه حرکت کنید، ترابزون (Trabzon) را خواهید دید؛ شهری که در ساحل شمال شرقی و در نزدیکی گرجستان و روسیه واقع شده است. ترابزون دارای آب‌وهوای نسبتاً معتدل و مشابه دریای سیاه- زمستان‌های سرد، تابستان‌های گرم و رطوبت زیاد- است. در ژانویه (دی)، ترابزون در سردترین و خنک‌ترین حالت خود قرار دارد و دمای آن در پایین‌ترین حالت ممکن به حدود ۵ درجه می‌رسد. دمای این شهر در تابستان به ۲۷ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد. در طول سال، دمای آب معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد متغیر است.اگر قصد سفر به ساحل دریای سیاه را دارید، بهتر است در ماه‌های تابستان به این منطقه سفر کنید. اگرچه این فصل، فصل اوج سفرهاست اما قاعدتاً همین آب‌وهوای خوب باعث شده تا نواحی شرقی ترکیه به یکی از مقاصد مهم مسافران تبدیل شود. اگر دوست دارید در روزهای خلوت‌تری به این مناطق سفر کنید، پاییز و بهار با هوای معتدلشان گزینه‌های بهتری هستند.

ترکیه مرکزی، آناتولی مرکزی

به‌طورکلی، در مرکز ترکیه آب‌وهوا متفاوت‌ است: تابستان‌‌ها گرم‌تر و زمستان‌ها سردتر است. منطقه آناتولی مرکزی ترکیبی از آب‌وهوای قاره‌ای و استپی را دارد. اصلی‌ترین مشخصه آب‌وهوای استپی، تابستان‌های گرم، زمستان‌های بسیار سرد و تفاوت زیاد بین دمای روز و شب است. بدترین شرایط آب‌وهوایی که در این این ناحیه مشاهده می‌شود، سرمای شدید در زمستان است.در این مناطق وجود کوه‌های مرتفع، مانع از ورود هوای مرطوب از اقیانوس‌ها به داخل منطقه می‌شود و بارندگی و رطوبت کافی برای رشد گیاهان وجود ندارد. درواقع پوشش گیاهی این منطقه عمدتا شامل گیاهان و درختانی‌ست که با خشکسالی بسیار سازگار هستند.

آنکارا در مناطق مرکزی ترکیه

آنکارا، دومین شهر بزرگ و پایتخت کشور در منطقه مرکزی ترکیه قرار گرفته است. آنکارا شهری با آب‌وهوای خشن، خشک و قاره‌ای با زمستان‌های سرد و برفی و تابستان‌‌های گرم و خشک است.میانگین حداقل دمای فلات آناتولی در ژانویه (دی)، فوریه (بهمن) و مارس (اسفند) ۴-، ۳- و ۱- درجه است. از ژوئن (خرداد) تا سپتامبر (شهریور) بارندگی بسیار کم است و دمای هوا از ماه جولای (تیر) تا آگوست (مرداد) به ۲۶ تا ۳۱ درجه می‌رسد. این منطقه همچنین تفاوت دمای زیادی از روز تا شب دارد. البته این تفاوت به‌خاطر گرمای بالا و رطوبت کم در منطقه است.

شرق، جنوب شرق  از نظر آب و هوای ترکیه

شرق و جنوب شرق ترکیه (مناطق آناتولی شرقی و جنوب شرقی ترکیه) زمستان‌های طولانی، سخت و بارش برف حداکثری را تجربه می‌کنند. میانگین کمترین دما در این منطقه و در اطراف کوه‌ها تا ۱۳ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد و دما در تابستان‌ها تنها تا ۱۷ درجه سانتی‌گرادمالتایا پایتخت این منطقه است که تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد و برفی دارد. با‌این‌حال، در سال‌های اخیر تلاش شده است که با ساخت چندین سد، آب و هوای ترکیه در این منطقه را کمی ملایم‌تر و بهتر کنند. میانگین دمای سالانه در این منطقه تنها ۹ درجه است. تابستان‌ها شاهد افزایش دما تا ۳۸ درجه هم خواهیم بود.

با حرکت به سمت جنوب در منطقه شرق آناتولی، تابستان‌های بسیار گرمی را در این قسمت از آب و هوای ترکیه تجربه خواهید کرد. گرم تا حدی که دما به ۴۶ درجه سانتی‌گراد می‌رسد؛ به‌ویژه در سواحل رودخانه‌های دجله و فرات، در حرکت به سمت سوریه، این میزان گرما بیشتر حس می‌شود. زمستان‌‌های جنوب شرقی به‌اندازه شرق کشور شدید نیست.در سمت جنوب اقیانوس و نواحی غربی آن، آب و هوای ترکیه به آب‌وهوای مدیترانه‌ای نزدیک می‌شود. شرایط آب‌وهوایی این منطقه نسبتا معتدل است و تابستان‌های گرم و زمستان‌های معتدل دارد.در ضلع شمالی ساحل، رشته‌کوه‌های توروس (Taurus) را خواهید دید که در ضلع شرقی اژه قرار دارند. سواحل جنوبی هم حاشیه این رشته‌کوه‌های بلند است و تأثیر زیادی بر آب‌وهوای منطقه می‌گذارد.

آنتالیا در بخش شرق و جنوب شرقی 

آنتالیا درست وسط خط ساحلی قرار گرفته و محبوب‌ترین تفرجگاه در سواحل مدیترانه‌ای ترکیه است. آنتالیا که روی صخره‌ای مشرف به دریا است، جزء محبوب‌ترین مقاصد گردشگری بین دیگر سواحل مدیترانه شناخته شده است. این شهر به‌خاطر مجاورت با رشته‌کوه‌هایی که در مجاور آن قرار گرفته از بادهای سرد شمالی در امان است.زمانی که از آنتالیا به سمت قسمت‌های شرقی حرکت می‌کنید، دشت سرسبز و غنی پامفیلیا (Pamphylia)  توجه شما را جلب خواهد کرد. این دشت بین رشته‌کوه توروس و دریای مدیترانه قرار گرفته است. رشته‌کوه توروس در شمال باعث ایجاد صبح‌هایی پر از مه و حضور رنگین‌کمان‌های دیدنی و مناظری فوق‌العاده در این منطقه می‌شود. ارتفاع کوه‌ها تصویری خارق‌العاده ایجاد کرده و برف روی قله‌ها را حتی در روزهای گرم سال هم می‌توان از داخل شهر دید.

آلانیا در قسمت شرقی ترکیه

آلانیا دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای و قاره‌ای معتدل است. به‌خاطر نزدیکی به حوضه مدیترانه بیشتر بارندگی‌های این منطقه در ماه‌های زمستان است. در قسمت‌های شرقی، زمستان‌ها کمی کوتاه‌تر است و تابستان‌های طولانی‌تری را تجربه می‌کند. میانگین دمای سالانه دریای آلانیا ۲۱.۴ درجه سانتی‌گراد و میانگین دما در ماه اوت (مرداد) به ۲۷.۹ درجه می‌رسد. میانگین دمای سالانه هم ۲۸ درجه است.با حرکت به سمت شرق در امتداد ساحل سوریه، به شهرهای آدانا و سپس آنتاکیا خواهید رسید. در این منطقه کوه‌هایی را خواهید دید که به دریا می‌رسند و خط ساحلی بسیار زیبایی را ایجاد کرده‌اند. همچنین این اتفاق باعث شده که این منطقه در ماه‌های تابستان بسیار گرم و مرطوب باشد و دمای آن به ۴۵ درجه هم برسد. این منطقه بدون شک گرم‌ترین و خشک‌ترین جای ترکیه است.

منطقه اژه (ترکیه غربی)

منطقه آخری که از آب و هوای ترکیه به شما معرفی خواهیم کرد، ترکیه غربی یا منطقه اژه است. منطقه اژه در شمال آنتالیا واقع شده و ۱۱ درصد از مساحت کل ترکیه را شامل می‌شود. دشت ساحلی اژه از آب‌وهوای فوق‌العاده معتدلی برخوردار است. چشمه‌های فراوان، تابستان‌های گرم و شرجی، پاییز‌های آفتابی و زمستان‌های گرم که گاهی اوقات بارش‌های پراکنده را به خود می‌بیند، جزء مهم‌ترین ویژگی‌های این منطقه است. دریای اژه سرمای بسیار معتدل و کمی دارد و حتی در روزهای ژانویه و فوریه هم می‌توانید از روزهای آفتابی و دلپذیر آن لذت ببرید.در این منطقه، دمای هوا از حداقل ۸ درجه تا حداکثر ۴۳ درجه سانتی‌گراد متغیر است. مناطق مجاور با دریای اژه در غرب و رشته‌های کوه ثور غربی که عمود بر ازمیر (بزرگ‌ترین شهر منطقه) قرار گرفته است، آب‌وهوای متفاوتی دارند. منطقه اژه به‌خاطر داشتن نسیم دریایی ملایمی که از سمت دریا به آن می‌رسد، تابستان‌های خنکی دارد. کوه‌هایی که به سواحل ختم می‌شوند و دره‌های زیاد منطقه، آب‌وهوایی معتدل و دریایی را برای مردم فراهم می‌کند.